Ivoor beleg op pianotoetsen: wat zijn de regels en waar moet u op letten?

Veel eigenaren en kopers van (oudere) piano’s vragen zich af of zij zich zorgen moeten maken over ivoren toetsbeleg. De regelgeving rondom ivoor is in Europa de afgelopen jaren flink aangescherpt.

In deze blog leest u wat de gevolgen zijn voor bezit, verkoop, overdracht en reparatie van instrumenten met ivoor.

Wat is CITES?

CITES staat voor ‘Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora’. Dit internationale verdrag, waaraan ook de Europese Unie deelneemt, beschermt bedreigde dier- en plantensoorten tegen illegale handel. In Nederland wordt de CITES-regelgeving uitgevoerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

Wanneer heeft u een CITES-certificaat nodig?

Thuisgebruik:

Heeft u een piano met ivoren toetsbeleg en gebruikt u deze uitsluitend thuis? Dan hoeft u zich geen zorgen te maken, zolang u het instrument niet verkoopt, weggeeft of verhuist.

Verkoop of overdracht:

Zodra u het instrument wilt verkopen, ruilen, schenken of zelfs verhuizen, heeft u een Europees CITES-certificaat nodig. Zonder dit certificaat is overdracht strafbaar en loopt u het risico op inbeslagname.

Reparatie:

Ook bij reparatie van ivoren toetsbeleg moet u kunnen aantonen dat het ivoor legaal is verkregen.

Hoe herkent u ivoor beleg op pianotoetsen?

- Kijk met een vergrootglas naar de toetsen.

- Ivoor heeft kenmerkende nerven of “vingerafdruk”-achtige patronen.

- Zijn er geen nerven zichtbaar, of alleen parallelle lijnen? Dan is het waarschijnlijk kunststof of beenderen.

Welke soorten ivoor zijn er en wat zijn de regels?

Antiek ivoor:

Verkregen vóór 3 maart 1947. U moet dit aantonen met documenten (bijvoorbeeld een testament of serienummer).

Preconventie ivoor:

Verkregen tussen 3 maart 1947 en 1 juli 1975. Ook hiervoor zijn bewijsstukken nodig.

Postconventie ivoor (1975-1990):

Voor deze periode worden geen EU-certificaten meer afgegeven. Verkoop is niet toegestaan.

Wat als u geen certificaat heeft?

- Zonder certificaat mag u het instrument niet verkopen, schenken of ruilen.

- De NVWA controleert actief, ook op online platforms zoals Marktplaats.

- Instrumenten zonder geldig certificaat kunnen in beslag worden genomen.

- Ook bij toetsreparaties moet de legale herkomst van het ivoor aangetoond worden.

Hoe vraagt u een CITES-certificaat aan?

- U vraagt het certificaat online aan via de website van de RVO https://mijn.rvo.nl/cites-documenten

- De afhandeltermijn bedraagt meestal drie maanden.

- U moet bewijsstukken overleggen over ouderdom en herkomst van het ivoor.

- Een deskundigenverklaring van een erkend pianotechnicus (met >10 jaar ervaring) is vaak vereist.

Alternatieven voor ivoor

- Kan er geen certificaat worden verkregen, dan moet het ivoor vervangen worden door een alternatief materiaal (kunststof, beenderen).

Praktische tips

- Bewaar altijd aankoopbewijzen en CITES-certificaten bij instrumenten met ivoor.

- Koop of verkoop nooit een piano met ivoren toetsen zonder geldig certificaat.

- Laat bij twijfel een deskundige verklaring opstellen.

- Informeer altijd naar de herkomst van het ivoor bij aankoop van een oudere piano.

Vragen of hulp nodig bij het aanvragen van een certificaat?

Als gecertificeerd pianotechnicus met ruime ervaring kan ik u adviseren en desgewenst een deskundigenverklaring voor u opstellen. Neem gerust contact op voor meer informatie of ondersteuning.